سخن ناشر

طی سالیان گذشته در زمینه توسعه کمی آموزش عالی، در کشور پیشرفتهای قابل توجهی به دست آمده است. اما توسعه کیفی هدفی است که تا تحقق آن همچنان راه درازی در پیش داریم. در تلاش برای ارتقای کیفیت تحصیلات عالی شاید توجه به عللی که موجب ایجاد تفاوت در کیفیت دانشگاههای موجود کشور شده است بتواند مفید واقع شود.

به خلاف آنچه شاید عامه در مورد علت برتری برخی مراکز آموزشی عالی تصور کنند، اساتید مجرب تر، علت توفیق دانشگاه های درجه اول کشور نیستند. همین اساتید در مابقی ساعات هفته معمولا در دانشگاه آزاد تدریس می کنند، لیکن صرف این امر موجب ارتقای سطح علمی دانشگاه آزاد نشده است. امکانات آموزشی پیشرفته تر نیز علت برتری علمی نیستند. اخیرا بزرگترین کتابخانه دانشگاهی کشور در نجف آباد افتتاح شد ولی این امر موجب پیشی گرفتن دانشگاه نجف آباد نگردید. موقعیت جغرافیایی نیز به صورت خام در این زمینه نمیتواند تأثیری داشته باشد. کما این که در حال حاضر یکی از بهترین مراکز علمی کشور در زمینه فیزیک در زنجان قرار دارد. چه عامل دیگری باقیمانده است که موجب برتری بعضی از مراکز علمی می شود؟ وجود دانشجویان کوشا و جدی. می توان از این عامل به عنوان « نام»نیز یاد کرد. وقتی که یک دانشگاه به کیفیت بالای آموزشی معروف میشود طبعا بهترین استعدادهای کشور به تحصیل در آن اشتیاق نشان میدهند. سپس وجود همین دانشجویان به راز بزرگ موفقیت آن دانشگاه تبدیل میشود.

می توان عامل ارتقای سطح علمی یک دانشگاه را به مجرد «جدیت» نیز ساده کرد. این بدان معنی است که وجود اساتید مجرب و امکانات آموزشی پیشرفته و موقعیت مکانی ممتاز عوامل بی تأثیری در کیفیت آموزش عالی نیستند. منتها فقط به اندازه ای که به «جدیت» تحصیلی دامن می زنند اثرگذارند.

اکثر پذیرفته شدگان آزمون سراسری در ترم اول تحصیلی خود از آنچه در دانشگاه می یابند یکه می خورند. پس از حداقل یکسال کوشش بی وقفه یک باره دانشگاه را، مخصوصا در ترم اول، جایی می بینند که خیلی کمتر از انتظارات آنهاست. قسمت اعظم وقت آنها خالی است. اول ترم تا موعد حذف اضافه کلاسها تق و لق است. سر کلاس بسیار پیش می آید که دانشجویان غایبند. اگر دانشگاه آزاد باشد استاد غایب است. اگر از اساتید علت را بپرسی می گویند کو دانشجوی کوشا؟! اگر از دانشجو بپرسی می گوید کو استاد دلسوز؟! اگر استاد حضور و غیاب کند دانشجو گله مند است که اینجا چه فرقی با دبیرستان دارد. اگر سخت نمره دهد، دانشجویان پوست از سرش می کنند و ترم بعد باید کلاس خلوت را اداره کند. اگر دانشجو زیاد سوال کند همکلاسی هایش شاکی می شوند. اگر بیشتر سؤال کند استاد هم اخم می کند. آیا این توضیحات حاوی کاریکاتور بسیاری از دانشگاه های ماست یا تصویر آن؟

مرجع بسیاری از دروس جزوه های دست نویس کپی شده و متعلق به عهد کپلر است. دانشجوی زیرک همین که قیافه شان را که می بیند تا آخر ماجرا  آخر انتظاری که از او دارند  را می خواند.

اگر کسی تصور کند با یک یا چند اقدام عاجل می شود سطح علمی مراکز آموزشی عالی را ارتقا داد تنها ساده انگاری خود را تصدیق کرده است. این هدفی است که تحقق آن به اقدامات نسنجیده و متوالی بی شمار و زمانبر وابسته است. اما یکی از ارزان ترین و ضروری ترین اقدامات در این زمینه رسیدگی به وضعیت مراجع درسی است.

این امر به اندازه ای از اهمیت برخوردار است که وجود دهها ناشر دانشگاهی برای تحقق صرف آن به هیچ وجه زیاده روی نیست. بلکه هنوز همگان گله مندند که چرا در این زمینه کوتاهی می شود - گرچه علاوه بر آنان ناشران خصوصی بسیاری هم در این زمینه فعالیت می کنند. و این امر به اندازهای تأثیرگذار است که سنت دانشگاه های پیشرفته جهان در مورد انتشر متون درسی بر روی کاغذهای گران قیمت و با چاپ های پر از رنگ و تزئین به هیچ وجه اسراف نیست.

کتاب حاضر یکی از نمونه تلاش های ما برای پیروی از این الگوست برای ما جای بسی خوشحالی است که این تلاش طی چند سال گشته مورد عنایت اساتید و دانشجویان رشته های ذیربط قرار گرفته است.

در چاپ جدید کتاب مصالح و ساختمان تلاش بسیاری شده است که کاستی های آن به اندک ترین میزان ممکن برسد. در این راستا علاوه بر برطرف کردن غلط های موجود در کتاب و روان کردن جملات تیل یا نامفهوم آن، هر کجا که نیاز به توضیح بیشتر احساس شده به متن کتاب افزوده گشت.

علاوه بر متن، تصاویر کتاب نیز ویرایش و بسیاری از آنها با تصاویر جدیدتر یا گویاتر جایگزین و برخی تصاویر نیز به کتاب افزوده شده همچنین با مطرح شدن مباحث توسعه پایدار و در همان راستا معماری پایدار ( که لااقل در کشور ما مبحث جدیدی به شمار می رود)

سعی شده در پایان هر فصل مسایل معماری پایدار در کتاب مطرح شود. صرفه جویی در مصرف انرژی و رابطه تنگاتنگی که با انتخاب مصالح دارد نیز از دیگر موضوعاتی بود که جای آن در ویرایش قبلی اثر خالی بود و در این چاپ مورد توجه قرار گرفت. همچنین فصل پانل ها به عنوان یکی از موضوعات اصلی که هر کتابی که در این زمینه به طبع می رسید باید شامل آن باشد در این چاپ به اثر اضافه شد. به لحاظ شکلی نیز صفحه بندی کتاب کاملا دگرگون شده و به جهت استحکام هر چه بیشتر کتاب، صفحات آن دوخته شد. بدین ترتیب این حق را به ما خواهید داد تا مدعی شویم که «ویرایش دوم» کاملا جدید و دگرگون شده ای از کتاب را در اختیار شما خوانندگان قرار داده ایم، امید که بیش از پیش مورد توجه و استفاده دانشجویان و اساتید گرامی قرار گیرد.