شاید بهندرت بتوان هنری یافت که به اندازه معماری با زندگی مردم پیوند داشته باشد. هنر معماری از بارزترین جلوههای فرهنگ هر قوم و هر دورهی تاریخی و نشاندهنده فضای زیست آدمی است.
هدف از انتشار مجموعه «فرهنگ و معماری» فراهم آوردن زمینهای مناسب برای توجه به هویت و فرهنگ ایرانی در عرصه هنر معماری و شهرسازی است تا ضمن شناخت و معرفی خصوصیات معماری و شهرسازی سنتی و مفاهیم نهفته در آن بتوان در مسیر کشف مفاهیم نو و ارتقای این هنر و ساماندهی ساختوساز و معماری فضاهای کار و زندگی در کشور گامهای اصولی و مؤثر برداشت.
ازآنجا که آثار معماری مانند بناهای تاریخی، فضاهای شهری و اجزا آن با گذشت ایام، به دست طبیعت و نیز به دست بشر در معرض فرسودگی و ویرانی هستند، کوشش میشود با فراهم آوردن و انتشار متنهای پژوهشی و اسناد مصور و مستند در این مجموعه بخش مهمی از فرهنگ بشری تا جای ممکن از گزند فراموشی مصون بماند. طبیعی است آن دسته آثاری که با زندگی مردم ساکن در کشورمان پیوندهای نزدیکتری دارند در کانون توجه این مجموعه هستند.
معماری تجسم فرهنگ و هنر هر قومی در هر عرصه یا یک وقت معین در گستره تاریخ بشر است. معماری جوهرهای ترکیب شده از ذوق، مهارت دست، قدرت فکر، خلاقیت و از همه مهمتر هستیشناسی و فلسفه زیستی انسانها در زمانها و مکان هاست و بناهای ارزشمند برجای مانده از این جوهرهی ترکیبی، حاصل زندگی و تلاشهای معمارانی است که همه خود را در آثارشان تجسم بخشیدند و با آن زبان سخن میگویند.
امید است با همکاری همه علاقهمندان بتوان تصویری روشن و مستندی از پیوندهای فرهنگ و معماری در این مجموعه به دست داد، بهگونهای که برای راهگشایان و نوآوران قلمرو خلاق فرهنگ الهامبخش و برای پژوهندگان و جویندگان دانش وسیلهای برای آموزش و پژوهش باشد.
فهرست مطالب
پیشگفتار
فصل ۱: خاستگاه، مفاهیم و بعضی از کاربردهای واژه خانه
خاستگاه زبان
برخی از واژههای معماری و تحول آنها
برخی از مفاهیم و کاربردهای واژه خانه
چگونگی شکلگیری واژه خانه و بعضی معانی و مترادف های آن
نقش معماران و متنهای ادبی و عرفانی در ادبیات معماری
سکونتگاه و خانه آرمانی در دورهی باستان
فصل ۲: واژه خانه و بعضی از ترکیبها و معانی آن
پیوستها
پیوست ۱: برخی ضربالمثلهای مربوط به خانه
پیوست 2: سنتهای طراحی و سکونت در خانههای درونگرای ایرانی به روایت عبدالله مستوفی
پیوست 3: از خانه و آپارتمان
پیوست ۴: سلسلهمراتب معماری درونی خانه ها
فهرست منابع